مجدی گفت: باغ دولت آباد با اشكال هشت گوش در پلان اصلی و بادگیر عظیمی كه در آنجا وجود دارد به عنوان شاهكار معماری در دوره اسلامی محسوب می شده است.
برنامه مجله نیمروز كاری از گروه تاریخ و اندیشه رادیو فرهنگ است به بررسی موضوعات فرهنگی می پردازد.
عبدالرضا مجدی، نویسنده و پژوهشگر در خصوص آثار اسلامی و پیش از آن در شهر یزد گفت: بعضی روستاهای زرتشتی آثار قدیمی مانند دخمه دارند، دادگاه چم در روستایی به نام چم است كه بسیار معروف هستند، در بعضی از این آثار بناهای مربوط به شیوه تدفینی قدیم وجود دارد كه تا چند دهه پیش و تا دوران پهلوی هم روشی مرسوم بوده اما اكنون منسوخ شده و میراث فرهنگی از آنها نگه می كرده است.
وی افزود: دخمه یزد بر روی كوهی قرار دارد و به شكل دایره است كه با عبور از كنار جاده كرمان به یزد می توان آن را دید، استادانی كه متخصص بررسی این بخش بودند اذعان كرده اند كه در حفاریهای انجام شده دریافتند كه این بناها برای دوره ایلخانی است درحالی كه ما تصور می كردیم این آثار برای دوره ساسانیان است.
مجدی ادامه داد: روستاهای كوهپایه ای هم در بعضی از نواحی یزد تا كرمان وجود دارد به عنوان مثال شهر میمند در شهر بابك خانه هایی شبیه روستای كندوان دارد كه این آثار نشان دهنده شیوه معماری كوهپایه ای است.
نویسنده و پژوهشگر توضیح داد: در شهر یزد استفاده از قنات ها ارتباط اساسی با ساختن خانه های خشتی دارد، اما این خانه ها نیز ممكن است قدمت نداشته باشند، چراكه خشت دوام چندانی ندارد و پس از ساختن احتیاج به بازسازی دارد.
وی بیان كرد: باغ دولت آباد بنای شاخصی است كه تاریخ جدیدتری دارد و برای دوره زندیه است.این باغ با اشكال هشت گوش در پلان اصلی و بادگیر عظیمی كه در آنجا وجود دارد به عنوان شاهكار معماری در دوره اسلامی محسوب می شده است.
مجدی یادآور شد: بادگیرهایی كه در شهر یزد وجود دارد شاخص و نماد این شهر است و به هر میزان كه منطقه ای خشك و گرم باشد مانند میبد، بادگیرهایی بیشتری دارد.
وی به توضیح كاربرد و نكاتی در خصوص بادگیرها پرداخت و گفت: یكی از كاركردهای ظریف بادگیرها مربوط به خانم ها می شد كه برای حفظ غذا از آن استفاده می كردند به گونه ای كه طاقچه هایی در بعضی نواحی و یا طبقه های مشبك چوبی طراحی شده بودند كه غذا در آن قرار داده می شد و خنكی شبیه یخچال را ایجاده می كرد.
مجدی گفت: نكته بعدی كه در خصوص بادگیرهای قابل توجه است، بادگیرهای دو یا سه طبقه است كه شاید كمتر به آن توجه شده استو كاركرد آنها طوری است كه هوا را از فضای بالایی گرفته و به سمت پایین انتقال می دهد و این امر عاملی برای ایجاد هوای مناسب و در عین حال موجب خروج هوای نامناسب و نامطبوع می شده است.
وی در پایان با بیان اینكه نگه داشتن این بناها بسیار كار دشواری است، توضیح داد: امروزه تعداد استادانی كه بتوانند این بناها را بسازنند و نگه داری كنند بسیار اندك است، لذا باید در حفظ این آثار تلاش بیشتری داشت.
