گرامیداشت فیلسوف شفاهی ایران در "چراغداران" رادیو فرهنگ

در برنامه «چراغداران» كه شرح كوتاهی از زندگی مفاخر ادبی و فرهنگی كشورمان است امروز استاد بهروز رضوی بخش هایی از داستان زندگی متفكر معاصر ایرانی؛ سیداحمد فردید را روایت می كند.
سید احمد با نام اولیه «سید احمد مهینی یزدی» در سال 1289 در یزد زاده شد. دروس مقدماتی و زبان فرانسه را در یزد خواند. در 1305 به تهران رفت. در مدرسه سلطانی به تحصیل ادامه داد و سال 1307 از دارالفنون دیپلم گرفت و سال 1314 از دانشسرای عالی تربیت معلم لیسانس علوم تربیتی گرفت. وی نام خانوادگی خود را در سال 1318 به «فردید» تغییر داد.
او مدتی درس طلبگی خواند و با فلسفه اسلامی آشنا شد. اندكی بعد در دانشسرا در رشته ادبی مدرك لیسانس دریافت نمود و ضمن اشتغال به تدریس، زبان‌های پهلوی و آلمانی را نیز آموخت.
او بعد از جنگ دوم جهانی به فرانسه و آلمان رفت تا به تحصیل فلسفهٔ معاصر اروپایی به ویژه اگزیستانسیالیسم و فلسفهٔ مارتین هایدگر فیلسوف آلمانی بپردازد. او چهار سال در سوربون بود. او در این زمان به جای پی گرفتن برنامه اجباری درسی به مطالعه شخصی پرداخت، و پایان‌نامه خود را كه با استادی در سوربون شروع كرده بود نیمه كاره رها كرد. سپس تصمیم گرفت برای مطالعه فلسفه به آلمان برود و چهار سال در هایدلبرگ بود كه مشخص نیست در دانشگاه تحصیل كرد یا صرفاً مطالعه می‌كرد. در آنجا او با فلسفه و اندیشه مارتین هایدگر مواجه شد. پس از سال‌ها اقامت در اروپا موفق به اخذ هیچ درجه تحصیلی نشد. او با زنی آلمانی یا اتریشی ازدواج كرد كه فرزندی هم از آن ازدواج متولد شد ولی او آنها را رها كرد.
هرچند فردید دروس حوزوی نخوانده بود، بسیاری از كتاب‌های معارف اسلامی و علم اصول را می‌شناخت و از آن‌ها یاد می‌كرد. وی در زمینهٔ ریشه‌یابی لغات نیز مطالعات زیادی داشته‌است، هرچند نظرات او با نظر زبان‌شناسان مطابقت نداشت.
فردید در دههٔ پنجاه و شصت در دانشگاه تهران به طرح اندیشهٔ هایدگر در درس‌گفتارهای خود در رشتهٔ فلسفهٔ دانشگاه تهران پرداخت و تا آن زمان كسی با اندیشه‌های او در ایران چندان آشنایی نداشت.
احمد فردید در دوران حیات طولانی خود هیچ اثری منتشر نكرد. به‌طوری‌كه به «فیلسوف شفاهی» مشهور شد. برخی از منتقدان وی معتقدند كه دلیل این امر تغییر جهت‌های مكرر فكری او بوده و اینكه او مایل بود مدرك مكتوبی نزد كسی نداشته باشد تا بتواند افكارش را مكرراً نفی كند. او حتی پس از شركت در كنگره‌ها نیز گزارش مكتوبی از كارش ارائه نمی‌داد.
تنها اثری كه به‌طور قطع به فردید نسبت داده می‌شود، برابرهای فارسی برخی اصطلاحات فلسفی است كه در آثار یحیی مهدوی (تاریخ متافیزیك) و احسان نراقی (سیر تكوینی علوم اجتماعی) بكار رفته‌است. برخی از این اصطلاحات همچون غربزدگی هنوز در میان فلسفه‌دانان رایج است، و برخی دیگر رواجی نیافت. كتاب دیدار فرهی و فتوحات آخرالزمان مجموعه‌ای است از درس‌گفتارهای وی كه پس از مرگ وی منتشر شد. برخی از هواداران فردید این كتاب را «مغلوط و ویرایش نشده» می‌دانند.
دینانی اصطلاح فیلسوف شفاهی را برای فردید مناسب می‌داند. فردید در زمان حیاتش به او گفته بود بیش از هزار صفحه یادداشت دارد و پس از درگذشت او دینانی حواشی زیادی از او را بر برخی كتاب‌ها در بنیاد فردید مشاهده كرده كه شاید اگر استخراج شود بالغ بر هزار صفحه باشد.
 سیداحمد فردید در 25 مرداد 1373 در تهران درگذشت.
برنامه «چراغداران» را به تهیه كنندگی حسینی باغسنگانی و روایت بهروز رضوی ساعت 12:15 روی موج‌اف ام ردیف106 مگاهرتز از رادیو فرهنگ بشنوید .